Święta Marianna Cope, znana również jako Matka Marianna od Świętego Sergiusza, była niemiecką zakonnicą z kongregacji franciszkanek, która zasłynęła jako opiekunka trędowatych w XIX-wiecznym królestwie Hawajów. Jej życie, całkowicie poświęcone służbie najbardziej zapomnianym i odrzuconym przez społeczeństwo, przyniosło jej nie tylko świętość, ale także uznanie jako jednej z najważniejszych postaci charytatywnych Kościoła katolickiego w Ameryce Północnej. Z głębokim oddaniem i ogromnym współczuciem, Marianna kontynuowała dzieło Świętego Damiana de Veustera, stając się symbolem miłosierdzia i bezinteresownej służby.

Życiorys – najważniejsze fakty z życia świętej

Święta Marianna Cope urodziła się 23 stycznia 1838 roku w Heppenheim w Niemczech jako Barbara Koob (nazwisko później zapisane w formie Cope po emigracji). Jako małe dziecko wyemigrowała z rodziną do Stanów Zjednoczonych i osiedliła się w Utice w stanie Nowy Jork. Po ukończeniu szkoły podjęła pracę w fabryce, aby pomóc rodzinie, z powodu choroby ojca.

W wieku 24 lat wstąpiła do zgromadzenia sióstr franciszkanek w Syracuse w stanie Nowy Jork. Przyjęła imię zakonne Marianna i całkowicie oddała się życiu zakonnemu oraz pracy społecznej. Przez wiele lat pełniła funkcję nauczycielki, pielęgniarki i administratorki szpitali. Była osobą energiczną, zorganizowaną i uważaną za niezwykle zdolną liderkę.

W 1883 roku Kościół na Hawajach zwrócił się do zgromadzeń zakonnych w Stanach Zjednoczonych z prośbą o pomoc w opiece nad pacjentami zakażonymi trądem. Większość zgromadzeń odmówiła – wiele osób wciąż uważało trąd za chorobę wykluczającą społecznie. Jednak Marianna Cope i sześć innych sióstr zgłosiły się dobrowolnie i wyruszyły na Hawaje.

W kolejnych latach Marianna podjęła pracę w szpitalach w Honolulu i na Molokai, m.in. w Kalaupapa – odizolowanej kolonii trędowatych. Po śmierci św. Damiana de Veustera w 1889 roku, Marianna przejęła jego obowiązki i została przełożoną wspólnoty. Ostatnie 30 lat życia spędziła na wyspie, otaczając opieką i troską chorych aż do swojej śmierci 9 sierpnia 1918 roku.

Beatyfikowana została przez papieża Benedykta XVI w 2005 roku, a kanonizowana przez papieża Benedykta XVI 21 października 2012 roku.

Znaczenie duchowe i przesłanie

Posługa św. Marianny Cope była uosobieniem Ewangelii w działaniu. Jej życie niosło ze sobą przesłanie bezwarunkowej miłości, miłosierdzia oraz szacunku dla każdego człowieka, niezależnie od jego sytuacji życiowej czy zdrowotnej.

W czasach, kiedy trąd budził powszechny lęk i prowadził do izolacji chorych, Marianna proponowała inne podejście – opiekę, zrozumienie i godność. Od początku swojej pracy na Hawajach głosiła, że chorzy na trąd zasługują na taką samą troskę i miłość jak wszyscy inni.

Dla wierzących jej życie jest mocnym świadectwem wcielonej wiary – przekonania, że służba najbardziej potrzebującym jest drogą do świętości. Dla wszystkich innych Marianna może być inspirującym przykładem niezłomnej odwagi i współczucia wobec cierpiących.

Cuda i świadectwa

Kanonizacja św. Marianny Cope była możliwa dzięki uznaniu dwóch cudów, które Kościół katolicki przypisał jej wstawiennictwu. W obu przypadkach chodziło o niewytłumaczalne medycznie uzdrowienia.

Pierwszy cud dotyczył kobiety z Syracuse, cierpiącej na nieuleczalną chorobę przewodu pokarmowego. Lekarze nie dawali jej żadnej nadziei, a jej stan szybko się pogarszał. Kobieta oraz jej rodzina modlili się za wstawiennictwem Matki Marianny i w krótkim czasie nastąpił niespodziewany powrót do zdrowia. Nawet po dogłębnej analizie, konsultacje z lekarzami i specjalistami wykazały, że uzdrowienie było niewytłumaczalne naukowo.

Drugi cud, który stał się podstawą do kanonizacji, dotyczył uzdrowienia kobiety w ciąży z Hawajów, która doznała wielokrotnych komplikacji, zagrażających jej życiu oraz zdrowiu dziecka. Po modlitwach do św. Marianny kobieta wróciła do zdrowia, a ciąża zakończyła się szczęśliwym porodem całkowicie zdrowego dziecka.

Patronat i symbolika

Święta Marianna Cope jest patronką chorych na trąd, osób wykluczonych społecznie oraz służb medycznych i pielęgniarek. Wielu pracowników służby zdrowia – zwłaszcza tych pracujących w warunkach wymagających odwagi i poświęcenia – odwołuje się do jej wstawiennictwa.

Jej symbolem są habit franciszkański, krzyż oraz dłonie niosące pomoc. Często przedstawiana jest w otoczeniu chorych lub trzymająca rękę osoby cierpiącej – są to insygnia jej bezwarunkowej służby.

Jej postać przywołuje również głęboko franciszkańską wartość życia w ubóstwie, prostocie i jedności z cierpiącymi. W duchowości franciszkańskiej takim osobom przypisuje się szczególne znaczenie w tajemnicy obecności Chrystusa.

Kulty i miejsca pielgrzymkowe

Najważniejszym miejscem kultu św. Marianny Cope jest Kalaupapa na wyspie Molokai, gdzie przez ponad trzy dekady opiekowała się trędowatymi. Pomimo trudnej dostępności tego miejsca, pielgrzymi odwiedzają je, pragnąc poczuć obecność ducha poświęcenia i miłosierdzia, którego była świadectwem.

W Syracuse, w stanie Nowy Jork, gdzie Marianna przez wiele lat mieszkała, działa również Centrum Świętej Marianny Cope. Znajdują się tam jej relikwie oraz muzeum poświęcone jej życiu. Organizowane są tam pielgrzymki, rekolekcje oraz warsztaty duchowe.

Po kanonizacji ożywił się również kult jej osoby na Hawajach. W wielu kościołach wierni modlą się za jej wstawiennictwem, a dzień liturgiczny jej wspomnienia – 23 stycznia – obchodzony jest z należną czcią.

Współczesne znaczenie postaci świętej

Święta Marianna Cope pozostaje aktualnym wzorem dla wszystkich, którzy angażują się w pomoc społeczną, wolontariat, służbę zdrowia i działalność charytatywną. Jej historia zyskuje na znaczeniu w kontekście globalnych wyzwań zdrowotnych i społecznych, ponieważ stanowi przypomnienie, że godność człowieka nie zależy od jego stanu zdrowia ani miejsca urodzenia.

Organizacje zakonne, a także świeckie instytucje charytatywne wzorują się na jej działalności, rozwijając programy edukacyjne, zdrowotne i integracyjne w różnych częściach świata. Jej przykład pokazuje, że cicha, wytrwała służba może z czasem zmienić całe społeczności.

W kontekście ekumenicznym i międzyreligijnym, Marianna bywa także przedstawiana jako wzór człowieka przekraczającego granice religijne i kulturowe w imię wyższych wartości – szczególnie opieki i troski o drugiego człowieka.

Ciekawostki

Na czym polegał medyczny geniusz Świętej Marianny?

Choć nie miała formalnego wykształcenia medycznego, Marianna doskonale radziła sobie jako administratorka szpitali. Znana była z wprowadzania nowoczesnych metod higieny i opieki nad pacjentem – wiele z nich było wtedy innowacyjne. Jej podejście do chorych, pełne empatii, wyprzedzało swój czas.

Współpraca z Św. Damianem de Veusterem

Marianna ściśle współpracowała z belgijskim misjonarzem św. Damianem, znanym jako „Apostoł trędowatych”. Gdy Damian zachorował na trąd, to właśnie Marianna zapewniła mu opiekę, aż do jego śmierci. Choć różnili się charakterami, zawsze darzyli się wzajemnym szacunkiem i wspólnie zmienili warunki życia w Kalaupapa.

Pierwotnie nie planowała wyjazdu na Hawaje

Początkowo Siostra Marianna nie planowała przyjmować prośby o pomoc dla trędowatych. Jednak po kilku dniach intensywnej modlitwy i rozeznania, zdecydowała się odpowiedzieć na wezwanie, uznając, że to Bóg wyznaczył jej nową drogę.

Podsumowanie

Święta Marianna Cope to postać niezwykle doniosła nie tylko w historii Kościoła katolickiego, ale także w historii opieki medycznej i działalności charytatywnej. Jej życie – naznaczone humilem, empatią oraz ogromnym oddaniem – pozostawia głęboki ślad duchowy i moralny. W czasach, gdy wielu odwracało wzrok od cierpienia, ona pokazała, że prawdziwa świętość wyrasta z odwagi służenia ludziom najbardziej odrzuconym. Jej świadectwo życia przetrwało dziesięciolecia i jest nadal źródłem inspiracji dla przyszłych pokoleń – niezależnie od przekonań religijnych. Święta Marianna uczy, że każdy człowiek zasługuje na szacunek, troskę i miłość.