Jednym z najczęściej zadawanych pytań przez osoby zainteresowane Pismem Świętym jest to, ile ksiąg ma Biblia. Odpowiedź na to pytanie – choć z pozoru prosta – wymaga uwzględnienia tradycji różnych wyznań chrześcijańskich, struktury kanonu biblijnego oraz podstawowych informacji o podziale na Stary i Nowy Testament.

Ile ksiąg ma Biblia? Zrozumienie kanonu

Biblia nie jest jednorodną księgą napisaną przez jednego autora w jednym czasie. Jest to zbiór ksiąg spisywanych przez wiele stuleci, przez różnych autorów, w różnych kontekstach historycznych, a nawet w różnych językach – głównie hebrajskim, aramejskim i greckim. W Kościele katolickim uznaje się 73 księgi kanoniczne: 46 w Starym Testamencie oraz 27 w Nowym Testamencie.

W tradycji protestanckiej przyjęto nieco inny kanon – Biblia protestancka składa się z 66 ksiąg, gdyż odrzuca księgi deuterokanoniczne. W tradycji prawosławnej liczba ksiąg może być większa, zależnie od konkretnej Cerkwi i lokalnej tradycji.

Jak wyjaśnia ks. Tomasz Jaworski, te różnice mają swoje źródła w odmiennym sposobie kształtowania się kanonu w pierwszych wiekach chrześcijaństwa: „Kościół katolicki przyjął kanon, który ukształtował się na Soborze trydenckim i opiera się na tradycji Septuaginty. Protestanci wrócili do kanonu hebrajskiego, stąd rozbieżność w liczbie ksiąg”.

Stary Testament – 46 ksiąg

Stary Testament to część Biblii, która była i pozostaje Pismem Świętym ludu Izraela. Obejmuje on m.in. opowieść o stworzeniu świata, historię patriarchów, przymierze zawarte z Mojżeszem i prawo nadane Izraelowi.

Poniżej przedstawiam podział Starego Testamentu w tradycji katolickiej:

Łącznie daje to 46 ksiąg, uznawanych przez Kościół katolicki, przy czym 39 z nich jest wspólnych z kanonem hebrajskim (Tanach), a 7 – tzw. deuterokanonicznych – jest odrzucanych przez większość wyznań protestanckich.

Rola Starego Testamentu w liturgii i katechezie

Stary Testament nie jest jedynie wstępem do Nowego Przymierza. W liturgii Kościoła katolickiego przeczytać można fragmenty Starego Testamentu w każdej Eucharystii – zwłaszcza w pierwszym czytaniu. Przykładem może być Księga Izajasza, czytana w okresie Adwentu, zapowiadająca przyjście Mesjasza: „Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna” (Iz 7,14).

Nowy Testament – 27 ksiąg

Nowy Testament to część Pisma Świętego, która opisuje życie, nauczanie, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, a także początki Kościoła.

Struktura Nowego Testamentu wygląda następująco:

Wszystkie księgi Nowego Testamentu zostały napisane w I wieku naszej ery, głównie w języku greckim. Ich autorytet w Kościele został potwierdzony na różnych synodach i ostatecznie przyjęty na Soborze trydenckim (1546), który zarazem definitywnie ustalił pełny kanon Biblii katolickiej.

Teologia Nowego Testamentu i jego miejsce w nauczaniu Kościoła

Nowy Testament jest świadectwem Nowego Przymierza zawartego przez Jezusa Chrystusa. To w nim znajdujemy fundamenty wiary chrześcijańskiej, m.in. słowa instytucji Eucharystii (por. Łk 22,19–20), modlitwy „Ojcze nasz” (por. Mt 6,9–13) czy obietnicy zmartwychwstania (por. J 11,25–26).

Ks. Marek Lisowski zauważa: „W chrześcijaństwie nie chodzi o literę prawa, lecz o spotkanie z żywym Słowem, Jezusem Chrystusem. Nowy Testament pokazuje wcielenie tej Boskiej rzeczywistości”.

Różnice w kanonie – zarys ekumeniczny

Jak wspomniałem wcześniej, liczba ksiąg w Biblii nie jest identyczna we wszystkich wyznaniach chrześcijańskich. Oto krótkie zestawienie:

*Dokładna liczba ksiąg może różnić się między np. Cerkwią Rosyjską a Etiopską.

Warto podkreślić, że mimo różnic wszyscy chrześcijanie uznają Nowy Testament w składzie 27 ksiąg, co stanowi wspólny fundament wiary i głoszenia Ewangelii.

Zastosowanie w duszpasterstwie i formacji biblijnej

W czasach współczesnych rośnie potrzeba solidnej formacji biblijnej zarówno wśród świeckich, jak i duchowieństwa. Dokumenty Kościoła, np. adhortacja „Verbum Domini” Benedykta XVI, podkreślają konieczność poznawania Pisma Świętego w duchu modlitwy i głębokiej refleksji.

W parafiach prowadzone są kręgi biblijne, rekolekcje ze Słowem Bożym, a także katechezy dla dorosłych. Podstawowe rozeznanie w tym, ile ksiąg ma Biblia, skąd te księgi pochodzą i jak są pogrupowane, daje wiernym narzędzia do lepszej modlitwy, świadomego udziału w liturgii oraz pogłębiania życia duchowego.

Podsumowanie i refleksja

Odpowiadając na pytanie: ile ksiąg ma Biblia? – w tradycji katolickiej jest ich 73: 46 w Starym Testamencie, 27 w Nowym. To święty zbiór tekstów, w którym Kościół rozpoznaje natchnione przez Ducha Świętego Słowo Boże. Różnice między kanonami poszczególnych wyznań nie unieważniają wspólnego rdzenia Ewangelii i powołania do głoszenia Chrystusa.

Zachęcam każdego, kto zadaje pytania dotyczące Biblii, aby nie zatrzymał się na etapie ciekawości liczbowej, ale by wziął do ręki Pismo Święte i zaczął je czytać – najlepiej w świetle Ducha, w rytmie liturgii i w wspólnocie Kościoła. Jak mówi św. Hieronim: „Nieznajomość Pisma Świętego jest nieznajomością Chrystusa”.

Niech pytanie o liczbę ksiąg będzie początkiem żywej przygody wiary ze Słowem, które przemienia życie.